Foundation S1ep4 – ธรรมดาโลกไม่จำ
[คำเตือน! ว่าจะไม่สปอยล์ แต่ท่าทางจะยาก ใครยังไม่ดูข้ามไปก่อนได้นะ]
หลายคนดู Foundation S1ep4 แล้วอาจจะขัดใจว่าทำไมถึงปรับเรื่องให้ตัวละครบางตัว จากเดิมเป็นคนธรรมดาที่โดดเด่นขึ้นมาเพราะความฉลาด มีเล่ห์เหลี่ยม รู้จักฉกฉวยโอกาส กลายเป็นคนที่เด่นขึ้นมาจากการมีสัมผัสพิเศษไปเสียได้ ซึ่งถ้ามองด้วยมุมของบริบทเดิมที่แต่งขึ้นเมื่อหลายสิบปีก่อน ราวยุค ’40-’50 เชื่อว่ายังไม่มีความชัดเจนในเรื่องการแก้ปัญหายากๆ ทางคณิตศาสตร์ด้วยคอมพิวเตอร์ จึงยังเชื่อกันว่า Psychohistory หรือ “อนาคตประวัติศาสตร์” อาจใช้ทำนายอนาคตได้จริงหากมีกลุ่มตัวอย่างขนาดใหญ่มากกก และพลังในการประมวลผลข้อมูลที่ก้าวหน้าพอ
แต่ในปัจจุบันเรารู้กันแล้วว่าแม้แต่ในทางทฤษฎี หรือแม้แต่จะใช้คอมพิวเตอร์แบบควอนตัมก็ตาม ยังไม่สามารถหาอัลกอริทึมที่จะมาแก้ปัญหาที่มีความซับซ้อนเพิ่มขึ้นเร็วกว่าขนาดของอินพุตได้ (ฟังดูยากจัง) เล่าง่ายๆ คือ ยิ่งมีประชากรให้คำนวณมากระดับทั้งกาแลกซี่ที่ว่าล้านยกกำลังสองกำลังสาม ความซับซ้อนในการทำนายพฤติกรรมและความไม่แน่นอนของผลที่ได้ก็จะมากขึ้นเร็วกว่าจำนวนคนเสียอีก จนทำให้การคำนวณล่วงหน้าเป็นไปไม่ได้ การวางแผนแบบเดินหมากหลายชั้นระดับพันปีนี่ยิ่งเป็นไปไม่ได้เข้าไปใหญ่
ดังนั้นคำตอบเดียวของการทำตามแผนที่วางไว้ให้ได้ก็คือ ต้องมีคนที่มี “อำนาจพิเศษ” เช่นสามารถหยั่งรู้ล่วงหน้า หรือสามารถโน้มน้าวชักจูงให้ใครๆ ทำตามได้ คอยชักใยหรือกระตุ้นให้เหตุการณ์เดินไปในแบบที่ต้องการ เพื่อประคับประคองให้แผนการที่เดินไปล่วงหน้าลื่นไหลไปต่อได้ ดังที่เราได้เห็น Asimov ปรับแนวเรื่องใหม่มาทางนี้ในหนังสือเล่มที่ 3 และเล่ม 4-5 ที่เขียนหลังๆ ในยุค ’80-’90
ดังนั้นถ้าการตีความใหม่ในบทหนังจะเอาแนวคิดที่ว่าตัวละครหลักหลายๆ ตัว ที่จริงเป็นผู้มีพลังพิเศษนี้ไปใช้ตั้งแต่ต้นเรื่องเลยก็คงไม่แปลก (ถึงแม้จะดูเหมือนไม่ค่อยเคารพต้นฉบับเดิมซักเท่าไหร่ก็ตาม) อาจเพราะไม่เช่นนั้นในมุมมองคนรุ่นใหม่ คงไม่น่าเชื่อถือพอที่จะให้คนธรรมดาจากแต่ละช่วงเวลามาเป็นเดอะแบกให้แผนการจะเดินไปได้ราบรื่น (แต่ไม่รู้ว่าจะมีการเฉลยที่มาร่วมกันของคนเหล่านี้ทีหลัง หรือปล่อยให้เป็นแค่ความบังเอิญ?) อย่างที่เราก็คงเห็นกันในโลกปัจจุบันแล้วว่า อะไรที่มันธรรมดาเกินไป โลกไม่จำ เหมือนคอนเทนท์ที่มีทั่วไปในอินเทอร์เน็ตนั่นแหละ ที่จะโดดเด่นขึ้นมาก็ต้องมีอะไรไม่ธรรมดา จะเรียกว่าสะดุดตาหรือขัดหูขัดตาก็แล้วแต่…
